Zəlzələ anında və zəlzələdən sonra nə etməli?

Zəlzələ təbii fəlakətlər arasında ən təhlükəlilərindən biridir və anidən baş verdiyi üçün insanların çoxu nə etməli olduqlarını bilmir. Can və mal itkisini minimuma endirmək üçün zəlzələ zamanı və sonrasında doğru davranış qaydalarını bilmək çox vacibdir.

Zəlzələ zamanı can və mal itkisini artıran ən vacib səbəblərdən biri insanların özlərini necə qoruyacaqlarını və nə etməli olduqlarını bilməmələridir. Bəs, zəlzələ anında nə etməlisiniz? Cavab budur...

Binanın içindəsinizsə:

• Panik etməyin: Əsasən sakit olun.
• Sabit olmayan əşyalardan uzaq durun: Şkaf, rəf, pəncərə kimi əşyalardan uzaqda dayanın.
• Həyat üçbucağı yaradın: Möhkəm masa altına və ya sərt divan yanına çöməlmək və ya uzanmaqla həyat üçbucağı yaradın. Başınızı iki əlinizin arasında saxlayın və ya yastıq, kitab kimi qoruyucu vasitə istifadə edin.
• Gözləyin: Sarsıntı keçənə qədər hərəkət etməyin.
• Qoruyucu mövqedə olun: Diz üstü çökün, başınızı və boynunuzu qoruyun, sabit bir yerdən tutunun.
• Təhlükəli əşyalardan uzaq durun: Cam, pəncərə, xarici divar və qapılardan, işıqlandırma avadanlıqlarından uzaq olun.
• Yatarkən: Yatdığınız yerdə qalın və başınızı qoruyun.
• Qapını istifadə etməyin: Qapıların əksəriyyəti sizi qorumaz.
• Çıxışa qaçmayın: Merdivenlərə və çıxışa qaçmayın. Sarsıntı bitənə qədər içəridə qalın.
• Balkona çıxmayın və pəncərədən atlamayın.
• Lift istifadə etməyin.
• Telefonu istifadə etməyin: Telefonları yalnız təcili vəziyyətlər üçün istifadə edin.
• Elektrik düymələrinə toxunmayın.
• Təhlükəsizlik önləmləri alın: Elektrik, qaz və su vanalarını bağlayın, soba və istilik cihazlarını söndürün.
• Təhlükəli yerlərə girməyin: Zərər görmüş binalara girməyin.

Bina xaricindəsinizsə:

• Açıq sahədə qalın.
• Təhlükəli obyektlərdən uzaq olun: Enerji xətləri, digər binalar, dirəklər və ağaclardan uzaq olun.
• Çöməlmək: Açıq sahədə çömələrək təhlükələrə hazır olun.
• Dəniz sahilindən uzaq olun.
• Yamac altlarından uzaq olun: Toprak sürüşməsi, daş və ya qaya düşməsindən uzaq durun.
• Enkazdan uzaq olun: Binalardan düşə biləcək obyektlərə qarşı tədbirli olun.
• Kanalizasiya və qaz xətləri: Toprak altından gələn təhlükələrə qarşı diqqətli olun.

Maşında sürürsünüzsə:

• Təhlükəsiz yerdə dayanın: Bina, ağac, dirəklər və üst keçidlərdən uzaq durun.
• Sarsıntının keçməsini gözləyin: Yol, körpü və rampalardan uzaq durun.
• Normal trafikten uzaq olun: Sarsıntı keçdikdən sonra açıq sahələrə gedin.
• Tünel içində dayanın: Çıxışa yaxın deyilsinizsə, maşını dayandırıb yanınıza yatın.

Metro və ya digər toplu nəqliyyatda:

• Metro və treni tərk etməyin.
• Tutun: Sıx tutturulmuş yerlərdən tutunun.
• Təlimatları izləyin.

Enkaz altında qalmısınızsa:

• Kibrit və çakmak istifadə etməyin.
• Hərəkət etməyin: Toz qaldırmayın.
• Ağzınızı örtün: Mendil və ya paltarınızla ağzınızı və burnunuzu örtün.
• Yerinizi bildirin: Borulara və ya divarlara vurun, fısıldayın.

Zəlzələ zamanı və sonrasında təhlükəsizliyiniz üçün bu tədbirləri yadda saxlayın. Təhlükəsizliyiniz sizin əllərinizdədir.

Bu mühüm məlumatları sosial şəbəkədə dostlarınızla paylaşmağı və şərh yazmağı unutmayın. Beləliklə, hamımız təhlükəsizlik tədbirləri barədə daha çox məlumatlı ola bilərik.